Saçkıran (Alopesi) Nedir?
Saç, kaş, kirpik gibi normalde kıl görmeye alışkın olduğumuz noktalarda aniden ve yoğun bir şekilde dökülme görülmesine alopesi yani saçkıran denir. Saçkıran, bağışıklık sisteminin saç foliküllerindeki hücreleri tanıyamayıp hedef almasıyla ortaya çıkar. Genelde saçkıran yaşanan noktalarda gözle görülür bir açılma olsa da farklı kişileri farklı ölçüde etkileyebilen bir hastalıktır. Saçkıranın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte stres gibi etkenlerin dökülme yoğunluğunu arttırdığı gözlemlenir.
Saçkıran (alopesi) hem erkekleri hem de kadınları etkiler. Genelde genç yaşlarda ortaya çıkar, hastaların yarısından fazlası saç dökülmelerinin 20 yaşın altında başladığını belirtirler. Ağır stres ve hastalık durumlarında gözlemlenebildiği gibi herhangi bir tetikleyici olmadan da saç dökülmesi meydana gelebilir. Hastaların çoğunda dökülen saçlar bir sene içerisinde geri çıksa da sonrasında yeniden dökülebilir.
Alopesi genelde kafa derisinde görülse de vücuttaki herhangi başka bir noktada gözükmesi de şaşırtıcı olmayacaktır. Bazı kişilerde fark edilemeyecek kadar küçük fakat sık noktalar halinde dökülmeler gözlemlenir, bazılarında ise geniş bir alanı etkiler. Alopesi hastalığının herhangi bir kesin çözümü bulunmamakla birlikte hızı yavaşlatılabilir veya saç çıkma hızı ve yoğunluğu arttırılabilir.
Saçkıran (Alopesi) Belirtileri
- Sıklıkla tüy ve saç bulunan bölgede açıklık: Dökülen saçların bulunduğu bölgede küçük yuvarlaklar şeklinde kellik gözlemlenir. Alttaki deride herhangi bir yara veya morarmaya rastlanmaz.
- Saç dökülmesi yaşanan noktada sızlama: Dökülme yaşanmadan önce veya yaşandıktan sonra bölgede herhangi bir yara görünmemesine karşın sızlama hissiyatı olabilir.
- Tırnaklarda incelme, çukurlaşma, kopma, soluklaşma: Bazı kişilerde alopesi, el ve ayak tırnaklarında olumsuz etkiler yaratabilir. Tırnaklarda incelme, kopma, matlaşma, küçük yaralar oluşması gibi birçok farklı şekilde kendini belli edebilir.
- Beyaz saç: Saçkırandan etkilenen bölgelerde yeniden çıkan saçta pigment kaybı gözlemlenebilir. Bu durumda bu saç, beyaz bir şekilde yeniden çıkacaktır.
Saçkıran (Alopesi) Teşhisi Nasıl Konur?
Saç dökülmesinin birden fazla nedeni olabileceğinden saçkıran teşhisi genellikle çeşitli testler sonucunda konur. Kan testleri, dökülmenin hormonal bozukluklar veya demir eksikliği gibi nedenlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. Bu süreçte saçtan küçük bir örnek alınıp laboratuvarda incelenebilir.
Saçkıran (Alopesi) Türleri
Alopesi türlerinin genelinde gözlemlenen semptom saç dökülmesidir fakat bu dökülme kendini birçok farklı şekilde gösterebilir. Bu hastalık, türlerine göre birkaç farklı başlık altında incelenir.
- Alopesi Areata: Saçkıranın en yaygın türü olan alopesi areata, kendini küçük kel noktalar şeklinde gösterir. En çok saçta ve sakalda gözlemlense de farklı kişilerde farklı şekilde belirginleşebilir.
- Alopesi Totalis: Kafa derisindeki tüm saçların kaybedilmesidir.
- Alopesi Üniversalis: Vücuttaki tüm tüylerin ve saçların kaybedilmesidir. Alopesi areatanın ilerlemiş versiyonu olarak tanımlanabilir.
- Androjenik Alopesi: Erkek tipi kelleşme olarak da tanımlanan androjenik alopesi, kadınlarda da gözlemlenebilir. Saç çizgisinin geri gelmesi veya saçın tepesinin açılmasıyla kendini gösterir.
- Traksiyonel Alopesi: Saç diplerini isteyerek veya istemeyerek devamlı olarak çekme nedeniyle oluşan saç kaybıdır. Genelde sıkıca toplanan Afrikan tipi kıvırcık saçlarda gözlemlenir.
Saç Ekimiyle Saçkıran (Alopesi) Tedavisi
Saçkıran tedavisi, alopesi olarak da bilinen durumu yönetmeyi ve saçların yeniden büyümesini teşvik etmeyi amaçlar. Ancak mevcut tedaviler kesin bir çözüm sunmaz. Doktorlar, kişiye özel bir tedavi planı uygulayarak atakların sıklığını ve yoğunluğunu minimuma indirmeyi hedefler.
Saçkıran tedavisi sürecinde çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bunlar arasında enjeksiyonlar, kremler, topikal tedaviler (losyonlar veya şampuanlar) ve ağız yoluyla alınan tablet ilaçlar yer alır. Tedaviye verilen yanıt kişiden kişiye değişebilir. Tedaviye başlamadan önce bir dermatolog veya uzman doktora danışmak önemlidir.
Saçkıran durumunda saç ekimi yapılması önerilmez. Çünkü ekilen saç, bir alopesi atağı sonucunda yeniden dökülebilir. Alopesi hastalığını iyileştirecek veya tedavi edebilecek bir saç ekimi türü yoktur. Saç ekiminden ziyade medikal yöntemlerle tedavi edilirse alopesi büyük oranda kontrol altına alınabilir. Fakat ataklarla tekrar etmeyen erkek tipi saç dökülmelerinde saç ekimi güzel sonuçlar verebilir.
PRP ile Saçkıran (Alopesi) Tedavisi Yapılır mı?
PRP alopesi tedavisi, saç dökülmesini tedavi etmek için doğal ve bölgesel bir yöntemdir. Doktorlar, saç büyümesini teşvik etmek için hastanın kendi kanını ve diğer bileşenlerini kullanırlar. PRP, özellikle erkek tipi saç dökülmesinde yani androjenik alopeside olumlu sonuç verir. Üstelik saç dökülmesini azaltıp saç artışını destekleyen bir tedavi olan PRP’de hastanın kendi kanı kullanıldığı için yan etkiler minimumdur.
Sıkça Sorulan Sorular
Saçkırana saç ekimi yapılır mı?
Alopesi yani saçkıran hastalığına sahip kişilerde bu hastalık sürekli olarak tekrarlayacağı için saç ekimi yapılması önermez. Çünkü saç ekimi yapılan saçkıran hastalarında ekilen saçlar yeniden dökülebilir.
Saçkıran bulaşıcı mı?
Hayır, saçkıran bulaşıcı bir hastalık değildir. Sebebi anlaşılamasa da bir otoimmün hastalığı olduğu ve çevresel faktörlerle güçlendiği tespit edilmiştir. Herhangi birinden veya birine bulaşmaz
Saçkıran nasıl olur?
Alopesi olarak da bilinen saçkıran hastalığında vücudun tek veya çeşitli yerlerinde saç dökülmesi gözlemlenir. Bağışıklık sistemi, saç foliküllerindeki hücreleri yanlışlıkla hedef alarak bu duruma neden olur.
Saçkıran tedavisi kesin çözüm nedir?
Saçkıran tedavisi, saç dökülmesini kontrol altına almayı ve saçların yeniden büyümesini teşvik etmeyi amaçlar. Ancak kesin bir çözüm yoktur.
Saçkıran tamamen iyileşir mi?
Saçkıranın tamamen iyileşmesi durumu kişiden kişiye değişir. Bazı durumlarda saçlar geri dönerken bazılarında bir süre sonra tekrar dökülme görülebilir.
Saçkıranın tekrarlama riski var mıdır?
Evet, saçkıran hastalığı süresince saç çıkan yerlerde tekrar dökülme riski bulunmaktadır. Tedavi sonrasında dahi yeniden saç dökülmesi gözlemlenebilir.
Saçkıranı önlemek mümkün müdür?
Saçkıranın tamamen önüne geçmek ne yazık ki mümkün değildir. Ancak stresi azaltmak ve sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek bazı kişilerde riski veya şiddeti azaltabilir.